اسطوره، بیان نمادین

.
اسطوره های ایرانی و هندی

در ایران پیشینه اسطوره به هزاره پنجم پیش از میلاد مسیح می رسد و نخستین جلوه آن، باور به "ایزدبانو مادر" است که پیکره اش در میان آثار و نقوش سَیلک، در کنار نقش های نمادینِ آب، مار، خورشید و ماه بر سفالینه های زیبای چند هزار ساله ایرانی یافت شده است. اسطوره عبارت است از روایت یا جلوه ای نمادین درباره ایزدان، فرشتگان، موجودات فوق طبیعی و به طور کلی جهان شناختی که یک قوم به منظور تفسیر خود از هستی به کار می بندد؛ اسطوره سرگذشتی راست و مقدس است که در زمانی ازلی رخ داده و به گونه ای نمادین، تخیلی و وهم انگیز می گوید که چگونه چیزی پدید آمده، هستی دارد، یا از میان خواهد رفت، و در نهایت، اسطوره به شیوه ای تمثیلی کاوشگر هستی است. اسطوره از کهن ترین ایام در زندگی انسان وجود داشت و کارکردی اجتماعی ایفا می کرد. اسطوره تفسیر انسان نخستین از جهان و طبیعت بود و بیشتر جنبه نظری (تئوریک) تفکر انسان باستانی به شمار می رفت؛ در حالی که آیین ها و شعایر، جنبه علمی آن بود. مهم ترین کارکرد اسطوره این است که با مطالعه آن ما با یک ملت، تاریخ تمدن، فرهنگ، اندیشه و سیر پیشرفت آن ملت آشنا می شویم و از از اسطوره می توانیم در ادبیات و هنر استفاده کنیم. در واقع شناخت اسطوره به معنی درک سرچشمه و خاستگاه هر چیز است. کتاب اسطوره بیان نمادین، درباره اسطوره شناسی و شناخت اسطوره های ایرانی است. نویسنده در این گفتار سعی کرده است با بیانی ساده و در عین حال جامع، در هشت گفتار به ویژه در گفتار نخست، ابعاد اسطوره را روشن کند و دیدگاههای گوناگون اسطوره شناسی را بیان کند و در گفتارهای بعدی، اسطوره های هند و ایرانی، اساطیر میترایی و زرتشتی را مورد بحث قرار داده است؛ در پایان نیز برای علاقمندان به اسطوره به معرفی اسطوره های گنوسی، آداپا و جماسه هادینگوس پرداخته است.